Zieleń miejska
Zieleń miejska, zwłaszcza na terenach silnie zurbanizowanych, staje się coraz bardziej docenianym składnikiem układów urbanistycznych, zarówno planowanych, jak i istniejących, w których istnieje możliwość stworzenia czy też przywrócenia zieleni. Zieleń miejska to przede wszystkim obiekty przyrodnicze o formach naturalnych, półnaturalnych i przetworzonych oraz rozmaite założenia ogrodowe istniejące samoistnie lub towarzyszące budowlom.
Tereny zieleni miejskiej pełnią funkcje rekreacyjne, ekologiczne i zdrowotne – wpływają na złagodzenie lub eliminację uciążliwości życia w miastach, kształtowanie układów urbanistycznych, wprowadzają ład przestrzenny oraz nadają specyficzny i indywidualny charakter miastu.
Zieleń miejska oddziałuje również na człowieka poprzez możliwość kontaktu z naturą, wyciszenia się, znalezienia wytchnienia i odpoczynku z dala od zgiełku miasta. Jednakże, aby zieleń oprócz spełniania funkcji estetycznej pełniła również inne zadania, musi być różnorodna pod względem biologicznym, bo tylko wtedy zapewnia miejsce różnym gatunkom roślin i zwierząt oraz zapobiega erozji gleb.
Na terenie miast występuje zieleń spełniająca różnego typu funkcje i role:
1.Ogrody i parki - Parki i ogrody stanowią najstarszą świadomą formę zieleni miejskiej. Są to w dużej mierze twory sztuczne, projektowane przez człowieka. Pełnią przede wszystkim funkcje estetyczne i rekreacyjno-wypoczynkowe.
2.Ogródki działkowe - Są to przede wszystkim ogrody zamknięte, dostępne tylko dla ich właścicieli. Zwykle są niewielkie i znajdują się na obrzeżach miast. Służą przede wszystkim produkcji ogrodniczej. Pełnią także role społeczne poprzez umożliwienie rekreacji i wypoczynku dla ludzi pracujących w mieście, dając im doświadczyć bliskiego kontaktu z naturą.
3.Cmentarze - Są charakterystyczną formą zieleni miejskiej. W miastach zabytkowych znajdują się często w centrum, co związane jest z tradycją katolicką. Nowe cmentarze znajdują się na obrzeżach miast. Najczęściej spotykane mają nieregularną szatę roślinną, choć zdarzają się również cmentarze wkomponowane w las, gdzie drzewa stają się ich wystrojem.
4.Tereny sportowe - Są to tereny otwarte, projektowane zgodnie z planem zieleni miejskiej. Służą przede wszystkim do uprawiania sportu i rekreacji, gdzie istotne jest ich oddalenie od zakładów przemysłowych, nasłonecznienie i ochrona od wiatrów.
5.Pasy zadrzewień przyulicznych - jest to tzw. zieleń izolacyjna, oddzielająca np. jezdnię od chodnika, tworząca aleje wzdłuż dróg, itp. W miastach sporo miejsca zajmują trawniki, które pełnią głównie funkcję ozdobną.
6.Żywopłowy - pełnią przede wszystkim funkcje ozdobne i izolacyjne, zwielokrotniają wykorzystanie przestrzeni i powinny być stosowane zamiast trawników przyulicznych, tam gdzie jest to możliwe. Ponadto ograniczają rozprzestrzenienie się zanieczyszczeń z rur wydechowych samochodów i zmniejszają zanieczyszczenie gleb płynące z pojazdów samochodowych.
Zieleń w mieście spełnia wiele funkcji. Jedną z podstawowych jest produkcja tlenu i usuwanie dwutlenku węgla z otoczenia. Przeciętnie jedno drzewo produkuje w ciągu doby tlen, który wystarcza dla kilku osób. Jedno duże drzewo potrafi przetworzyć tyle samo dwutlenku węgla, ile emitują dwa domy jednorodzinne. Zieleń miejska absorbuje zanieczyszczenia powietrza, a także nieprzyjemne aromaty zastępując je przyjemnym zapachem. Ponadto pasy tzw. zieleni izolacyjnej, poza ograniczeniem zanieczyszczeń, zmniejszają również poziom hałasu w mieście.
Miasto stanowi układ ekologiczny, w którym producenci, tj. roślinność, produkują mniejsze ilości biomasy niż roślinność znajdująca się w warunkach naturalnych. Przeciętne uważa się, że na terenie miast istnieje ok. 1000 gatunków roślin naczyniowych i średnio ok. 150-200 gatunków ptaków, 30-50 ssaków i bogaty świat bezkręgowców. Dlatego przy tworzeniu systemu zieleni miejskiej istotne jest tworzenie takiej bazy pokarmowej, która odpowiadałaby konsumentom. Z tego względu wskazane jest sadzenie gatunków rodzimych przystosowanych do naszych warunków klimatycznych. Nie należy również zapominać o bardzo ważnej roli zieleni miejskiej, jaką jest schronienie dla różnych gatunków roślin i zwierząt.
Zieleń miejska jest często jedynym łącznikiem człowieka ze światem przyrody.
W Trzebnicy mieszkańcy chcący choć w małym stopniu zaczerpnąć usług naszej przyrody wybierają się do:
Park Miejski – powierzchnia parku 2,37 ha – teren pomiędzy ulicą Obrońców Pokoju i ulicą Parkową, graniczy z Sądem Rejonowym. Znajduje się tutaj kilka drzew uznanych za pomniki przyrody. Drzewostan parku w znacznej części składa się z modrzewia, lipy i jarząba szwedzkiego. Obecnie gmina wprowadza inne gatunki które maja na celu urozmaicić skład gatunkowy oraz zwiększyć walory estetyczne w poszczególnych porach roku. Wzdłuż alejek nasadza się nowe pokolenie lip gdyż obecnie tam rosnące są stare i posiadają w różnym stopniu rozwinięta zgniliznę pnia (wypróchnienie). W części środkowej parku znajduje się tablica pamiątkowa zmarłym na ziemi trzebnickiej. W północno-zachodniej części parku od strony ulicy Św. Jadwigi znajduje się jeden z większych i dobrze wyposażonych placów zabaw dla trzebnickich dzieci.
Park Solidarności – powierzchnia parku 1,45 ha – teren pomiędzy ulicą Klasztorną, ulicą Oleśnicką i ulicą Stawową. Drzewostan parku głównie złożony z topól z domieszką lipy, klonu i modrzewia. Dla wszystkich lubiących jazdę na rolkach i deskorolkach w granicach parku gmina wybudowała tzw. Skate Park.
Park Pionierów Ziemi Trzebnickiej – powierzchnia parku 0,32 ha – teren pomiędzy ulicą Żołnierzy Września a ulicą Obrońców Pokoju.
Park Armii Radzieckiej – powierzchnia parku 0,34 ha – teren pomiędzy ulicą 1-go Maja a ulicą Ks. Bochenka. Znajduje się tutaj Pomnik Żołnierzy Radzieckich.
skwer Jana Pawła II – powierzchnia skweru 0,37 ha – teren pomiędzy Klasztorem Kongregacji Sióstr Miłosierdzia a ulicą Ks. Bochenka.
Dodatkowo od strony południowo-wschodniej Trzebnica graniczy z lasem, który mieszkańcy naszego miasta nazywają lasem bukowym, natomiast po stronie północno-zachodniej występują tzw. szkółki. Oba te tereny stanowią własność Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Oborniki Śląskie. Są to wspaniałe tereny dla osób którzy w pełni i spokoju chcę zaczerpnąć łyk świeżego powietrza i rozkoszować się pięknem naszej rodzimej przyrody.
WANDALIZM
Miejska zieleń stale ulega niszczeniu, dewastacji, jest rozkradana, dewastowana z powodu wandalizmu albo zwykłego konfliktu interesu (np. parking albo trawnik, zieleniec lub zabudowa mieszkaniowa). Ale jedynym sposobem, aby ją zachować i utrzymywać to sadzić, pielęgnować i w miarę możliwość powiększać jej zasoby.